5.3 En toch is het 1802!
Alleen al op grond van de twee primaire bronnen betreffende de vieringen in mei en augustus 1802 (zie paragraaf 5.1) is het jaar van oprichting van de harmonie nagenoeg waterdicht bewezen.
De notitie ‘onlangs opgericht’ kan alleen als ‘kort geleden’ worden opgevat en de tekstuele context in de uitnodiging voor de muzikale opluistering van de plechtigheid op 23 mei 1802 wijst op het eerste openbare optreden van het muziekkorps.
Deze onderbouwing wordt ondersteund door het ‘argumentum e silentio’ 1, dat in de ruim voorhanden zijnde archiefstukken uit de periode van de Franse overheersing het bestaan van een harmonie van Hulst vόόr 1802 nergens wordt vermeld, maar vanaf mei 1802 juist bij herhaling. Een belangrijke secundaire informatiebron ondersteunt de twee eerder genoemde primaire bronnen uit mei en augustus 1802. Het betreft een integrale weergave van het document, dat ter gelegenheid van de viering van het eenjarig bestaan van de harmonie werd opgesteld. Notaris Pieter Joly, een van de oprichters van het muziekgezelschap, dichtte voor dit jubileum een Lofzang toegewijd aan de leden der Harmonie binnen Hulst, toen zij hun eersten jaarfeest vierden op den 13den van Grasmaand (april) 1803 2.
Afbeelding 31 (Gemeentearchief Hulst, archief familie Brand)
Gedrukte uitgave – verdeeld over twee bladzijden – van de oorspronkelijke lofzang bij de viering van het het eenjarig bestaan van de harmonie van Hulst op 13 april 1803.
(zie voor de transcriptie van de lofzang bijlage I)
Het feit, dat het eenjarig bestaan van de harmonie op 13 april werd gevierd, betekent niet dat de oprichting ook op dezelfde dag en in dezelfde maand plaats had. Dit blijkt evenmin uit een nog latere bron in 1920. In verband met de aanvraag van het predicaat ‘koninklijk’ voor de harmonie verwees burgemeester Bernard Truffino in de argumentatie voor het verzoek naar de oprichtingsdatum met de zinsnede blijkens de eerste notulen van het gezelschap opgericht den 25 Maart 1802.
Spijtig genoeg zijn de eerste notulen niet meer voorhanden, zodat de stichtingsdatum de alleen 1802, vermoedelijk op 25 maart, mag heten.
Desondanks is door de combinatie van de feitelijke gegevens uit de bewaard gebleven primaire en secundaire bronnen de datum van oprichting zeer dicht benaderd. Op grond hiervan kan ook het jaar 1801, dat in alle jubilea sinds 1878 als jaar van oprichting wordt beschouwd als pertinent onjuist worden gekwalificeerd.
- lett: argument uit het stilzwijgen, d.w.z. een conclusie, die getrokken wordt uit het ontbreken van gegevens in historische bronnen
- De oud-Nederlandse naam ‘grasmaand’ is de naam voor de maand april; Zie voor de bronnen en de tekst van de Lofzang Bijlage I en II; Uit het artikel in het Hulsterblad van 22 maart 1902 blijkt dat het gedrukte exemplaar met de lofzang in verband met de viering van het 100-jarig bestaan aan de harmonie is ter hand gesteld door Desiré Oscar Leopold van Franckenberg en Proschliz uit Den Haag (1822-1907). Hij was een zoon van Johanna Petronella Joly, dochter van Petrus Johannes Joly, de schrijver van de lofzang.